Wymieniamy kocioł gazowy – z czym to się wiąże?

Jeśli kocioł gazowy wymieniamy po prostu na nowy, bo stary ma już swoje lata, jest wysłużony i należy mu się następca, sprawa jest prosta. Moc kotła pozostaje ta sama, miejsce na kocioł również bez zmian, średnica i długość komina także, pozostaje wybór kotła. Na rynku dostępne są różne warianty tego samego urządzenia.


Podstawowy podział – kotły atmosferyczne i kondensacyjne


Kocioł atmosferyczny

– (technologia B1) typowy kocioł z otwartą komora spalania. Oznacza to, że powietrze potrzebne do spalania gazu pobiera z pomieszczenia, w którym się znajduje, a to z kolei oznacza, że pomieszczenie to (łazienka, kuchnia, korytarz, kotłownia, pralnia, pomieszczenie gospodarcze) musi posiadać odpowiednią kubaturę (minimum 8m3) a także mieć zapewnioną wentylację nawiewną i wywiewną, zapewniającą dostarczenie odpowiedniej ilości powietrza do spalania. Kocioł ten w odróżnieniu od kondensacyjnego ma niższą sprawność i generuje wyższe zużycie gazu i wyższe koszty eksploatacyjne.

Komin spalinowy

– wpinamy się do istniejącego przewodu kominowego, z ceramicznym lub stalowym wkładem kwasoodpornym. Komin musi mieć odpowiedni ciąg, żeby zapewnić bezpieczne usuwanie spalin. Minimalna średnica to 120mm, a wysokość to 4-5m

Nawiew 

– otwór w ścianie budynku. Powietrze do spalania – powinno być czyste i mało wilgotne, aby chronić palnik i wymiennik. Przemyślmy instalowanie takiego kotła w łazience i kuchni również z tego powodu, że napływ świeżego powietrza do spalania będzie wyziębiać te pomieszczenia. Ciąg kominowy powoduje powstawanie w pomieszczeniu gdzie zainstalowano kocioł niewielkie podciśnienie, dzięki czemu zasysane jest do wewnątrz świeże powietrze. Siła tego ciągu jest zależna od temperatury zewnętrznej i ciśnienia. Zimą, kiedy kocioł zapewnia ciepło na potrzeby ciepłej wody i ogrzewania siła ciągu jest największa. Przy otwartej komorze spalania, nawet gdy kocioł aktualnie nie pracuje siła ciągu kominowego (różnica ciśnień i temperatury) wciąż zaciąga powietrze do komina, powodując straty ciepła na ogrzewanie świeżego powietrza przepływającego przez pomieszczenie 

Wywiew 

– przewód wentylacyjny wyprowadzony ponad dach. Tu warto wspomnieć o niebezpiecznych praktykach użytkowników. Przypadki zaczadzeń występują nie z powodu awarii kotłów ale dlatego, że użytkownicy zakłócają niezbędną wentylację przez np. zaklejanie kratek nawiewnych i wywiewnych, albo montaż wentylatorów wyciągowych w kratkach, paradoksalnie do wspomagania wentylacji. Przy zatkanej wentylacji nie ma potrzebnej ilości powietrza do spalania (spalanie niepełne = powstawanie czadu), produkty spalania nie są usuwane na bieżąco, a wentylatory wspomagające wentylację gdy są włączone, powodują zasysanie spalin do pomieszczenia, a gdy są wyłączone zmniejszają przekrój przewodu wentylacyjnego i tym samym mniejsza ilość powietrza niż powinna zostaje usunięta grawitacyjnie


Zalety:

✓ niska cena

✓ niski koszt przeglądów rocznych

Wady:

✗ wyższe zużycie gazu

✗ niska sprawność

✗ niebezpieczeństwo zaczadzenia przy niesprawnej wentylacji

✗ wyziębianie pomieszczenia w którym jest zamontowany


Kocioł kondensacyjny

kocioł z zamkniętą komorą spalania, odzyskujący ciepło z pary wodnej, znajdującej się w spalinach. Odzyskane ciepło przekazuje do instalacji grzewczej i z tego powodu jego sprawność podaje się jako wyższą niż 100%. Im niższa temperatura wody powracającej do kotła tym większa sprawność kotła, dlatego najlepiej sprawdza się przy ogrzewaniu niskotemperaturowym (np. 55/40oC) – grzejnikowym i podłogowym.

Kocioł taki nie potrzebuje tradycyjnego komina. Powietrze do spalania gazu pobierane jest z zewnątrz osobnym przewodem. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest przewód koncentryczny kwasoodporny (rura w rurze), gdzie środkowy przewód służy do wyrzucania spalin na zewnątrz, a zewnętrznym przewodem zaciągane jest powietrze potrzebne do spalania. Istniejąca wentylacja mechaniczna nie zakłóca pracy kotła kondensacyjnego.

Ponieważ w takim kotle znajduje się wentylator do wspomagania ciągu kominowego, przewody kominowe mogą być i bardzo krótkie i w razie potrzeby długie. Dostępne są następujące rozwiązania:

 

System poziomy powietrzno – spalinowy

– jeśli moc kotła nie przekracza 21kW i zainstalowany jest w domku jednorodzinnym przepisy pozwalają przewód kominowy wyprowadzić poziomo przez ścianę budynku. Trzeba mieć tylko na uwadze, żeby wylot spalin był usytułowany min. 0,5m od otworów okiennych i drzwiowych oraz min. 2,5m od poziomu terenu. Po jakimś czasie na elewacji wokół wylotu spalin mogą powstać ciemne zabrudzenia 

System pionowy powietrzno – spalinowy 

– spaliny wyrzucane są ponad dachem, stamtąd też zaciągane jest powietrze potrzebne do spalania. Wszystko odbywa się przewodem koncentrycznym.  Dzięki temu wariantowi można zbudować osobny nowy komin, gdy stary nie nadaje się do użytku

System rozdzielczy 

– tym sposobem można zbudować bardzo długi komin. Spaliny z kotła oraz powietrze do spalania doprowadzane są osobnymi przewodami

System szachtowy 

– przewód koncentryczny to tylko krótki odcinek od kotła do szachtu, dalej do komina murowanego o wymiarach min. 14x14cm wstawiamy rurę kwasoodporną o średnicy 80mm i wyprowadzamy ponad dach. Powietrze do spalania zaciągane jest z zewnątrz i wędruje do kotła z przestrzeni między rurą spalinową a ścianami komina

Materiał, z którego zbudowane są przewody spalinowe musi być kwasoodporny (ceramiczny lub stalowy). Stosuje się również przewody ze stopu aluminiowo – krzemowego.

Bardziej niż odległością od komina należy się przejmować odległością od instalacji kanalizacyjnej, ponieważ ilość skroplin powstająca podczas pracy kotła kondensacyjnego jest znaczna i należy je odprowadzić do kanalizacji.


Zalety:

✓ niższe rachunki za gaz

✓ bezpieczne działanie

✓ można zamontować go poza kotłownią

✓ cicha praca

✓ jego praca nie koliduje z pracą wentylacji mechanicznej

Wady:

✗ wyższe koszty zakupu

✗ konieczność odprowadzania kondensatu

✗ wyższy koszt rocznego przeglądu


Inny podział to kotły gazowe jednofunkcyjne i dwufunkcyjne


Kocioł jednofunkcyjny

przygotowuje wodę tylko do celów grzewczych. Jeśli przy jego pomocy chcemy również przygotować ciepłą wodę do mycia musimy dokupić zasobnik na ciepłą wodę. Będzie potrzebny jeszcze zawór trójdrogowy, który nie zawsze jest na wyposażeniu kotła oraz czujnik temperatury wody w zasobniku. Taki kocioł należy wybrać w przypadku, gdy zależy nam na dużej ilości ciepłej wody – sporo domowników, dwie łazienki, albo gdy kocioł oddalony jest od punktów poboru ciepłej wody (możliwe jest podłączenie cyrkulacji). Wielkość tego zasobnika dobieramy do ilości domowników i sposobu użytkowania tej wody. Przy braku poboru ciepłej wody mimo ocieplenia zasobnika trzeba liczyć się ze stratą ciepła – kocioł zużyje energię na podtrzymanie temperatury w zasobniku (koszt rzędu ok. 10zł/miesiąc).


Zalety:

✓ wysoki komfort uzyskania ciepłej wody (szybko i dużo)

✓ możliwość podłączenia cyrkulacji do zasobnika

✓ dla tego samego budynku kocioł jednofunkcyjny może mieć mniejszą moc niż dwufunkcyjny

✓ można korzystać z kilku punktów poboru wody jednocześnie bez spadku ciśnienia i temperatury wody

✓ do ogrzewania wody w zasobniku można wykorzystać energię słoneczną montując zasobnik z dwiema wężownicami

Wady:

✗ zajmuje dużo miejsca

✗ postojowe straty ciepła

✗ cena zestawu większa niż kotła dwufunkcyjnego


Kocioł dwufunkcyjny

przygotuje wodę do celów grzewczych i ciepłą wodę użytkową. Ciepła woda przygotowywana jest przepływowo i w priorytecie. Oznacza to, że jeśli kocioł włączy się na ogrzewanie domu a my odkręcimy kran z ciepłą wodą, zawór trójdrogowy w piecu automatycznie przełączy go na grzanie ciepłej wody do mycia. Takie rozwiązanie sprawdza się w mieszkaniach, gdzie nie ma dużych odległości od kotła do punktów poboru wody i jest mało miejsca na kocioł z osobnym zasobnikiem.


Zalety:

✓ zajmuje mało miejsca

✓ rozwiązanie 2 w 1

✓ brak postojowych strat ciepła, bo ciepła woda zaczyna być produkowana w momencie odkręcenia kranu i nie jest gromadzona na zapas

✓ rozwiązanie tańsze od kotła jednofunkcyjnego z zasobnikiem cwu

Wady:

✗ brak możliwości podłączenia cyrkulacji ciepłej wody

✗ można je stosować w niezbyt rozległych instalacjach

✗ zmniejszony komfort poboru ciepłej wody przy korzystaniu z kilku przyborów (np. prysznic + zlewozmywak)


Kocioł z wbudowanym niewielkim zasobnikiem (20-60l)

Łączy zalety obu typów kotła: zajmują mniej miejsca niż kotły z osobnym zasobnikiem, ale są nieco większe niż kotły dwufunkcyjne. Zapewniają przy tym wysoki komfort produkcji ciepłej wody do mycia. Po wyczerpaniu się ciepłej wody z zasobnika kocioł grzeje ciepłą wodę w sposób przepływowy.


Zalety:

✓ możliwość podłączenia cyrkulacji ciepłej wody

✓ rozwiązanie 2 w 1 przy większym komforcie korzystania z ciepłej wody niż przy kotle dwufunkcyjnym

✓ zajmuje mało miejsca

✓ urządzenie kompaktowe i kompletne, nie potrzebuje dodatkowego osprzętu

Wady:

✗ wysoka cena


Zasobniki na ciepłą wodę

(i te wbudowane i te osobne) dzielą się na dwa rodzaje:

 

z wymiennikiem wężownicowym

(woda nagrzewa się równomiernie w całym zasobniku) – oznacza to, że trzeba poczekać na ciepłą wodę do momentu, aż nagrzeje się woda w całym zbiorniku do zadanej temperatury. Rozwiązanie nie wymaga pompy ładującej zasobnik

z wymiennikiem płytowym

(woda w zasobniku nagrzewa się warstwowo) – ciepła woda zbiera się w górnej części zasobnika, skąd ją pobieramy. Oznacza to, że ciepłą wodę mamy praktycznie od razu, gdy uruchomimy kocioł. Wymagana pompa obiegowa, do wymuszania krążenia wody w zasobniku przez wymiennik


as-gips